Einar K. Guðfinnsson.

Opnun vegarins um Arnkötludal og Gautsdal er stórmerkur áfangi í samgöngusögunni. Með þessum nýja vegi er búið að ljúka uppbyggingu nútímavegar, með bundnu slitlagi frá aðalþjóðvegakerfinu um Hólmavík og á norðanverða Vestfirði. Fyrir um mánuði síðan voru önnur tímamót og þau ekki lítil, þegar síðasti kaflinn á uppbyggingu vegar um Ísafjarðardjúp varð að veruleika. Þessir miklu áfangar eru langþráðir og eiga eftir að opna okkur nýja möguleika og styrkja byggð í heild sinni á Vestfjörðum. Segja má að nú gefist okkur ný færi sem áður voru okkur fjarri.

Það eru allnokkur ár síðan fyrst var hreyft við þeirri hugmynd að leggja veg um Arnkötludal og Gautsdal. Á öndverðum tíunda áratugnum var þessum málum fyrst hreyft og þar voru í fararbroddi áhugasamir Hólmvíkingar sem sáu þarna margvísleg tækifæri fyrir byggð sína og sem nýst gæti stærra svæði. Rökin sem þeir fluttu voru einföld. Þarna er leið til þess að stytta vegalengdir, jafnt fyrir okkar svæði sem og norðanverða Vestfirði. En jafnframt var bent á það gríðarlega hagræði sem yrði með því að tengja betur byggðina í Dalasýslu, Saurbæ, Reykhólasveit og á Ströndum. Þarna mætti búa til þjónustueiningu, sem gæti opnað nýja möguleika á samnýtingu en einkanlega eflingu þjónustunnar á mörgum sviðum.

Eins og oft vill verða með verkefni í vegamálum var ekki algjör eining um þessa hugmynd í upphafi, en þær deilur hafa fyrir löngu vikið burt. Nú fögnum við einfaldlega því að hafa náð markmiðinu um styttingu vegar og að bundið slitlag sé komið á alla þessa leið.

40 kílómetra stytting

Með nýjum vegi um Arnkötludal og Gautsdal styttist vegalengdin frá aðalþjóðvegakerfinu og að Hólmavík og nágrenni, að Ísafjarðardjúpi og byggðinni við norðanverða Vestfirði um ríflega 40 kílómetra og er hér miðað við heilsársveg. Til samanburðar þá skal þess getið að það er álíka stytting og varð með tilkomu Hvalfjarðarganga. Allir vita hvað sú framkvæmd hafði í för með sér fyrir alla þá sem nutu góðs af henni.

Það eru allar forsendur til þess að nýji vegurinn hafi viðlíka áhrif víða á Vestfjörðum. Þegar hafa menn hafist handa við að kortleggja þau tækifæri sem bjóðast, enda verða þau mörg. En mikilvægast er þó það sem blasir við öllum. Samgöngurnar batna og þar með fylgir svo margt annað jákvætt. Það á við um atvinnuuppbyggingu, kostnaður við aðdrætti lækkar, nýir kostir á atvinnusviðinu verða til, aðgengi að alls kyns þjónustu opnast og síðast en ekki síst; jákvæð áhrif á mannlífið sjálft í sinni fjölbreyttustu mynd.

Þetta er því fagnaðarstund og tvímælalaust ástæða til að gleðjast yfir góðum og merkum áfanga; sögulegri stund.

Framfarirnar kalla á ný viðfangsefni

En það er svo með framkvæmdir í vegamálum, að þær kalla á ný viðfangsefni. Með því að í höfn er langþráð markmið í vegamálum á Vestfjörðum, eflumst við í þeim áformum sem uppi eru um aðrar vegabætur; ekki síst þar sem þörfin er himinhrópandi.

Áfram þarf auðvitað að halda við vegagerð suður Strandir. Segja má að slíkt verkefni verði nú auðleystara, þar sem ætla má að þungaumferð um veginn verði mun minni og vegagerðin geti því tekið mið af því.

Brýnasta verkefnið

En það verkefni sem nú er tvímælalaust brýnast á Vestfjörðum og sem þolir bókstaflega enga bið er sjálfur Vestfjarðavegur, nr. 60, þjóðleiðin frá aðalþjóðvegakerfinu og um Austur- og Vestur-Barðastrandarsýslu. Þar er hins vegar aðra og sorglegri sögu að segja. Í sem stystu máli þá grúfir yfir þeim málum algjör óvissa og stöðnun. Þar er þó um að ræða verkefni sem má fullyrða sé hvað brýnast í vegamálum í landinu. Vegir á þessum slóðum eru einfaldlega ekki nokkrum manni bjóðandi. Þeir standa í vegi fyrir allri uppbyggingu á öllum sunnanverðum Vestfjörðum, hvort sem það er um að ræða á sviði atvinnulífsins, nýsköpunar eða sjálfsagðra mannlegra samskipta. Þetta er einfaldlega ástand sem er ekki hægt að una við.

Endalaus flækjustig, tilefnislausar kærur, meinbægni, stórfurðulegir stjórnvaldsúrskurðir og makalaus dómsniðurstaða á lægra dómstigi. Allt hefur þetta orðið til þess að tefja málin, þegar fyrir lá að fjárveiting var til staðar til verksins. Þetta er einfaldlega ólíðandi. Þess vegna verður það að gerast jafnskjótt og mál skýrast varðandi úrskurði ráðherra og dómsmál, að farið verði í framkvæmdir á þessari leið. Við annað verður ekki unað.

Um þetta eigum við að sameinast og varpa frá okkur stundarríg. Þarna er réttlætismál á ferðinni sem við hljótum að geta einhent okkur í.

- Einar K. Guðfinnsson, alþingismaður.